Gelişim Raporu Sosyal Duygusal Gelişim Alan Örnekleri – YENi
Kazanım 1. Kendisinin/yakın çevresindeki bireylerin özelliklerini tanıtır.
Göstergeler:
Kendisinin fiziksel/kişisel özelliklerini söyler.
Aile üyelerinin/yakın çevresindeki bireylerin fiziksel/kişisel özelliklerini betimler.
Kişisel seçimlerinin farkına varır. Farklı grupların değerli bir üyesi olduğunu belirtir.
Kişisel özelliklerini/seçimlerini başkalarıyla karşılaştırır.
Kazanım 2. Duygularını ifade eder.
Göstergeler:
Duygularını sözel olarak ifade eder.
Duygularını farklı yollarla ifade eder.
Duygularının değişebileceğini fark eder.
Duyguları ve davranışları arasındaki ilişkiyi açıklar.
Duygularının nedenlerini açıklar.
Olumsuz duygularını olumlu davranışlarla göstermeye gayret eder.
Kazanım 3. Kendine güvenir.
Göstergeler:
Bilgilerini/becerilerini/başarılarını/hayallerini paylaşır.
Sınırlılıklarını/zorlandığı durumları ifade eder.
Uygun düzeyde risk almaya isteklidir.
Grup önünde kendini ifade eder.
Başkalarından farklı olan görüşlerini söyler.
Gerektiğinde bağımsız davranır.
Gerektiğinde liderliği üstlenir.
Kazanım 4. Bir işi/görevi başarmak için kararlılık gösterir.
Göstergeler:
Verilen işi/görevi başarabileceğini söyler.
Sorumluluk almaya istekli olduğunu gösterir.
Kendiliğinden bir işe başlamaya istekli olduğunu gösterir.
Bir iş/görev sırasında yönlendirme olmadan bilgilerini/becerilerini kullanır.
Yaptığı işe kendini verir.
Görevini sürdürmekten keyif alır.
Başladığı işi sürdürmek için sebat gösterir.
Başarmak için sebat gösterir.
İşini/görevini tamamladığında kendisiyle gurur duyduğunu ifade eder.
Kazanım 5. Duygularını/davranışlarını yönetmek için baş etme stratejileri kullanır.
Göstergeler:
İsteklerini/gereksinimlerini söyler.
Gerektiğinde isteklerini erteler.
Ortamlar/etkinlikler arasındaki geçişlere uyum sağlar.
Davranışlarında esneklik gösterir.
Koşula/duruma uygun şekilde tepkilerini kontrol eder.
Duygusal bakımdan zorlayıcı durumlarla baş etmek için yapılması gerekenleri söyler.
Duygusal bakımdan zorlayıcı durumlarda yapıcı davranmaya özen gösterir.
Kazanım 6. Bireysel farklılıklara değer verir.
Göstergeler:
Kendisinin farklı özelliklerini ifade eder.
Başkalarının farklı özelliklerini betimler.
Başkalarıyla benzer ve farklı özelliklerine örnekler verir.
Başkalarının özelliklerini takdir eder.
Etkinliklerde farklı özellikteki çocuklarla birlikte yer alır.
Kazanım 7. Farklı kültürel özellikleri irdeler.
Göstergeler:
Kendi ülkesinin kültürüne ait özellikleri tanıtır.
Farklı kültürel özelliklere ve uygulamalara dair sorular sorar.
Farklı ülkelere özgü kültürel özellikleri söyler.
Kendi ülkesinin kültürü ile diğer kültürlerin benzer ve farklı özelliklerini karşılaştırır.
Farklı kültürel miras ve varlıkları koruma etkinliklerine katılır.
Kazanım 8. Toplumsal yaşamdaki farklılıklarla ilgili değerlere uygun davranır.
Göstergeler:
Farklılıkları tanır.
Farklılıklarla ilgili düşüncelerini paylaşır.
Farklılıklara müsamaha gösterir.
Farklılıklara saygı duyar.
Farklılıklarla ilgili değerleri savunur.
Farklılıklarla ilgili uygun olmayan eylemleri sorgular.
Kazanım 9. Empatik beceriler gösterir.
Göstergeler:
Başkalarının bakış açılarını/duygularını fark eder.
Başkalarının bakış açılarını/duygularını farklı yollarla ifade eder.
Başkalarının bakış açılarının/duygularının nedenlerini açıklar.
Başkalarının duyguları ve davranışları arasındaki ilişkiyi açıklar.
Kendi bakış açısı/duyguları ile başkalarının bakış açısını/duygularını karşılaştırır.
Başkalarının bakış açılarını/duygularını anladığına dair geri bildirim verir.
Kazanım 10. Sosyal ilişkiler kurar.
Göstergeler:
Başkalarıyla etkileşime girmeye isteklidir.
Başkalarıyla etkileşime girer.
Başkalarıyla girdiği etkileşimlerini sürdürür.
Akranlarıyla arkadaşlık kurar. Arkadaşlıklarını sürdürür.
Arkadaşlığın önemini açıklar
Kazanım 11. Gereksinim duyduğunda yardım ister.
Göstergeler:
Yardım talep etmeden önce bir görevi bağımsız yapmayı dener.
Yardıma gereksinim duyduğu durumları belirtir.
Gereksinim duyduğu desteği tanımlar.
Destek alabileceği kişileri belirtir.
İş birliği gerektiren işlerde sunulan yardımı kabul eder.
Gerektiğinde yardım talebinde bulunur.
Kazanım 12. Başkalarına yardım eder.
Göstergeler:
Başkasının yardıma gereksinim duyduğunu fark eder.
Başkasının gereksinim duyduğu yardımı tanımlar.
Talep edilmesini beklemeden yardım etmeyi önerir.
Yardımlaşmanın önemini açıklar.
Farklı özellikteki çocuklara yardım eder.
Yardım etmeyi alışkanlık hâline getirir.
Kazanım 13. Kişiler arası sorunları çözer.
Göstergeler:
Çatışma durumlarını başkasını suçlamadan betimler.
Eleştirildiğinde yapıcı davranışlar sergiler.
Kişiler arası sorunlara alternatif çözümler üretir.
Çözüme ulaşmak için uzlaşmacı davranır.
Çatışma yaşadığı kişiyi affeder.
Çatışma durumlarında gerektiğinde yardım/öneri ister.
Kişiler arası sorunların çözümünde iş birliği yapar.
Kişiler arası sorunların çözümünde başkalarına yardımcı olmaya gayret gösterir.
Kazanım 14. Atatürk’ün ülkemize kazandırdığı çağdaş ve demokratik yaşam anlayışını takdir eder.
Göstergeler:
Atatürk ile ilgili etkinliklere katılır.
Atatürk ile ilgili etkinliklerde sorumluluk alır.
Atatürk ile ilgili duygu ve düşüncelerini farklı yollarla ifade eder.
Atatürk’ün topluma kazandırdığı değerlere ilişkin duygu ve düşüncelerini farklı yollarla ifade eder.
Kazanım 15. Farklı ortamlardaki kurallara uyar.
Göstergeler:
Kuralların ortama göre değişiklik gösterebileceğini söyler.
Farklı ortamlardaki kurallara örnek verir. Kuralların gerekliliğini açıklar.
Farklı ortamlardaki kuralların belirlenmesine katkıda bulunur.
Gerektiğinde kuralların değişebileceğini söyler.
İstekleri/duyguları ile kurallar çeliştiğinde kurallara uygun davranır.
Toplumsal yaşamda görgü ve nezaket kurallarına uymayı alışkanlık hâline getirir.
Kazanım 16. Sürdürülebilir yaşam için gerekli olan varlıkları korumayı alışkanlık hâline getirir.
Göstergeler:
Canlı varlıklara saygı gösterir.
Canlı varlıkları korur.
Sürdürülebilir yaşam için gerekli olan kaynakları verimli kullanır.
Sürdürülebilir yaşam için gerekli olan kaynakları korur
Kazanım 17. Geri dönüşüm/tekrar kullanma davranışlarını alışkanlık hâline getirir.
Göstergeler:
Materyallerin tekrar kullanılabileceği durumlara örnek verir.
Geri dönüştürülebilen/dönüştürülemeyen materyallere örnek verir.
Geri dönüşümün/tekrar kullanmanın önemini açıklar.
Tekrar kullanılabilecek materyaller ile özgün ürünler oluşturur.
Geri dönüşüm/tekrar kullanma ile ilgili etkinliklere gönüllü katılır.
Kazanım 18. Kendisinin ve başkalarının haklarını savunur.
Göstergeler:
Kendisinin ve başkalarının haklarını açıklar.
Adil olan ve olmayan durumları ayırt eder.
Haksızlığa uğradığında yapabileceklerini söyler.
Başkalarının haklarını korumak için yapabileceklerini söyler.
Çocuk hakları ile ilgili etkinliklere gönüllü katılır.
Kazanım 19. Sosyal davranışlarının sonuçlarını sorgular.
Göstergeler:
Sosyal davranışları ile bu davranışlarının sonuçlarını ilişkilendirir.
Sorumluluklarını yerine getiremediğinde olası sonuçları açıklar.
Davranışlarının sonuçlarını kabul eder.
Davranışlarının sonuçlarını gözden geçirir.
Yeni davranış seçenekleri üretir.
Kazanım 20. İçinde yaşadığı toplumun kök değerlerini içselleştirir.
Göstergeler:
Kök değerleri tanır.
Kök değerlerin isimlerini söyler.
Kök değerlerle ilgili sorulara yanıt verir.
Kök değerlerle ilgili düşüncelerini paylaşır.
Kök değerleri açıklar.
Kök değerlerle kişilerin davranışlarını ilişkilendirir.
Kök değerlere uygun olmayan davranışların sonuçlarını açıklar.
Kök değerleri savunur. Kök değerlere uygun davranır.
Kazanım 21. Estetik değerleri korur.
Göstergeler:
Çevresinde gördüğü güzel/rahatsız edici durumları söyler.
Çevresini farklı biçimlerde düzenler.
Çevredeki güzelliklere değer verir.
Çevredeki güzelliklerin korunmasına özen gösterir
Kazanım 22. Sanatın/sanat eserlerinin değerini fark eder.
Göstergeler:
Sanat eserlerinde gördüklerini/işittiklerini söyler.
Sanat eserleri ile ilgili duygularını açıklar.
Sanat eserlerini kendi bakış açısıyla yorumlar.
Sanat eserlerinin korunmasına özen gösterir.
36-48 AYLIK ÇOCUKLAR İÇİN SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM
1. Kendisi ile ilgili sorulara yanıt verir.
2. Temel fiziksel özelliklerini betimler.
3. Grup oyunlarına katılmaya başlar.
4. Kendine ait nesneleri paylaşır.
5. Sıraya girer.
6. Sırasını bekler.
7. Nezaket sözcüklerini kullanır.
8. Gerekli durumlarda izin ister/izin alır.
9. Temel duygularını ifade eder.
10. Sorulduğunda tercihlerini/hoşlandığı/hoşlanmadığı şeyleri söyler.
11. Kendi tercihlerini yapar.
12. Başkalarının duygusal ifadelerini fark e
14. Basit sorumlulukları yerine getirir.
15. Kendisi hakkında olumlu ifadeler kullanır.
16. Yeni öğrendiklerini sergilemekten keyif alır.
17. Yetişkin desteği ile düşüncelerini paylaşır.
18. Akranını teselli etmeye çalışır.
19. Yetişkin desteğiyle başka çocuklarla etkileşime girer ve sürdürür.
20. Yetişkin desteğiyle prososyal davranışlar gösterir.
21. İkili grup oyunları oynar.
22. Oyun sırasında akranları ile konuşarak iletişim kurar.
23. Akranları ile arasındaki çatışmaları yetişkin yardımı ile çözer.
24. Kendi istek/gereksinimlerini belirtir.
25. Duygularını düzenlemede yetişkin desteğine ihtiyaç duyar.
49-60 AYLIK ÇOCUKLAR İÇİN SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM
1. Öz bilinç duygularını jest/mimik ve davranışlarla ifade eder.
2. Çeşitli bireysel özelliklerini, ilgilerini ve beğenilerini söyler.
3. Kendi özelliklerinin ve ilgi alanlarının başkasının özelliklerine benzer ve farklı yönlerini belirtir.
4. Oyun/etkinlikte arkadaş tercihi yapar.
5. Oynayacakları oyuna akranları ile birlikte karar verir.
6. Başkalarının duygu durumlarına uygun tepkiler verir.
7. Yetişkin/akran liderliğine uyum gösterir.
8. Bir arkadaşıyla oyun teması dışında karşılıklı sohbet eder.
9. Yetişkin desteği ile gerektiğinde akranına yardım eder.
10. Sıklıkla başka çocuklarla iş birliği içinde oynar.
11. Bir sorunu olduğu zaman yardım ister.
12. Başladığı işi sürdürme çabası gösterir.
13. Sosyal problemlerini çözme konusunda çaba gösterir.
14. Katılmak istediği etkinliği kendi başına seçer.
15. Gerektiği durumlarda bağımsız davranır.
16. Duygularını düzenlerken kendisine, başkasına veya bir eşyaya zarar vermeyecek şekilde farklı stratejiler kullanmaya başlar.
17. Kendisinin ve başkasının istek/gereksinimlerini belirtir.
18. Kendisinin ve başkasının hakları olduğunu söyler.
19. Kendisinin ve başkasının haklarını savunur.
61-72 AYLIK ÇOCUKLAR İÇİN SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM
1. Temel ve bazı öz bilinç duygularını sözlü olarak ifade eder.
2. Evinin adresini söyler.
3. Ebeveyninin telefon numarasını söyler.
4. Başkalarının duygularını açıklar.
5. Görsel materyallerdeki temel duyguları tanır/isimlendirir.
6. Kendini özgün yollarla ifade eder.
7. Kurallara uyar.
8. Gerektiğinde kuralları başkasına açıklar.
9. Düşüncelerini başkalarıyla paylaşır.
10. Aldığı sorumluluğu yerine getirir.
11. Görevleri başardığında/problem çözdüğünde memnuniyet duyduğunu gösterir.
12. Kendine güven duyar.
13. Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlar.
14. Yeni tanıştığı bireylerle kolay iletişim kurar.
15. Amaçları doğrultusunda davranır.
16. Duygularını kontrol eder.
17. Gerektiğinde başkalarıyla empati yapar.
18. Akranları ile arasındaki çatışmaları bağımsız olarak çözer.
19. Gerektiği durumlarda liderliği üstlenir.
20. Oyunlarda akranının fikir ve önerilerine uyar.
21. Olumsuz akran baskısına karşı koyar.
22. Akran ilişkilerini geliştirmek için ne yapması gerektiğini açıklar.
HAZIR CÜMLELER
Arkadaşlığın önemini açıklar. Başkalarına yardım eder. Grup etkinliklerine katılır. Yaşamın sürdürebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanır. Sosyal davranışları ile bu davranışlarının sonuçlarını ilişkilendirir. Kendiliğinden bir işe başlar, başladığı işi bitirme çabası gösterir. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir. Sınıf kurallarına uyuyor ve kurallara uymayı içselleştirmiş bir öğrencidir. Sorumluluk sahibi. Denetim olmadığında da gerektiği gibi davranıyor.
Yardımlaşmanın önemini açıklar. Farklı özellikteki çocuklara yardım eder. Yardım etmeyi alışkanlık hâline getirmiştir. Grup etkinliklerine katılır. Yaşamın sürdürebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanır. Estetik bedensel hareketlerle yürür ve dans edebilir. Kendiliğinden bir işe başlar, başladığı işi bitirme çabası gösterir. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir. Sınıf kurallarına uyuyor ve kurallara uymayı içselleştirmiş bir öğrencidir. Sorumluluk sahibi. Denetim olmadığında da gerektiği gibi davranıyor.
Başkasının yardıma gereksinim duyduğunu fark eder. Başkasının gereksinim duyduğu yardımı tanımlar. Talep edilmesini beklemeden yardım etmeyi önerir. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir. Sınıf kurallarına uyuyor ve kurallara uymayı içselleştirmiş bir öğrencidir. Sorumluluk sahibi. Denetim olmadığında da gerektiği gibi davranıyor. Genel kurallara uyuyor. Grupta uyumludur. Arkadaşlarını seviyor ve etkinliklere aktif olarak katılıyor.
Verdiği sözleri tutmaya çaba gösterir ve güvenilirdir. Sabırlıdır, beklemeyi bilir, baş etmesi zor durumlara tahammül gösterir. Kendiliğinden bir işe başlar, başladığı işi bitirme çabası gösterir. Yaşamın sürdürebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanır. Grup etkinliklerine kendiliğinden katılır. Hata yapabileceğini kabul eder. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir.
Geri dönüşüm/tekrar kullanma davranışlarını alışkanlık hâline getirmiştir. Başkalarının haklarını korumak için yapabileceklerini söyler. Anlayışlı ve arkadaşları ile dayanışma halindedir. Arkadaşları tarafından sevilen biri. Kendisi de arkadaşlarını ve okulu sevdiğini çoğu kez dile getiriyor. Etkinliklere istekli katılıyor. Kendiliğinden bir işe başlamakta ve başladığı işi bitirme çabası gösterebilmektedir. İletişim becerisine sahiptir ve genellikle uyumludur. Kendini tanıyabilen, duygularını kontrol edebilen bir öğrencidir.
Özgüvenlidir, kendine güvenir. Duygusal bakımdan zorlayıcı durumlarda yapıcı davranmaya özen gösterir. Etkinliklere kendi isteği ile katılarak sorumluluklarını yerine getirebiliyor. Grup içerisinde iletişimi kendiliğinden başlatabiliyor ve olumsuz duygu ve düşüncelerini çekinmediğinde rahatlıkla ifade edebiliyor. Oyunlarda paylaşımcı davranıyor. Sınıf içerisindeki araç-gereçleri istekli topluyor ve düzenleyebiliyor. Yetişkin denetimi olmadığı durumlarda da gerektiği gibi davranabiliyor. Kuralları içselleştirmiş bir öğrenci.
Etkinliklerde farklı özellikteki çocuklarla birlikte yer alır. Farklılıklara müsamaha gösterir. Kendiliğinden bir işe başlar, başladığı işi bitirme çabası gösterir. Estetik bedensel hareketlerle yürür ve dans edebilir. Yaşamın sürdürebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanır. Grup etkinliklerine kendiliğinden katılır. Hata yapabileceğini kabul eder. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir.
Kendine, çevresine, vatanına, ailesine karşı sorumludur. Başkalarının bakış açılarını ve duygularını anladığına dair geri bildirim verir. Sosyal ilişkiler kurar. Arkadaşlıklarını sürdürür. Kendiliğinden bir işe başlar, başladığı işi bitirme çabası gösterir. Yaşamın sürdürebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanır. Grup etkinliklerine kendiliğinden katılır. Hata yapabileceğini kabul eder. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir.
Tarihsel ve doğal mirasa duyarlıdır. İçinde yaşadığı toplumun kök değerlerini içselleştirir. Grup etkinliklerine kendiliğinden katılır. Yaşamın sürdürebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanır. Sanatın/sanat eserlerinin değerini fark eder. Kendiliğinden bir işe başlar, başladığı işi bitirme çabası gösterir. Hata yapabileceğini kabul eder. Etkinliklere katılır ve aldığı sorumluluğu yerine getirir.
Başkalarına da kendine davranılmasını istediği şekilde davranır. Diğer insanların kişiliklerine değer verir. Arkadaşları tarafından sevilen biri. Kendisi de arkadaşlarını ve okulu sevdiğini çoğu kez dile getiriyor. Etkinliklere istekli katılıyor. Kendiliğinden bir işe başlamakta ve başladığı işi bitirme çabası gösterebilmektedir. İletişim becerisine sahiptir ve genellikle uyumludur. Kendini tanıyabilen, duygularını kontrol edebilen bir öğrencidir.
Kişiler arası sorunların çözümünde iş birliği yapar. Çatışma yaşadığı kişiyi affeder. Kişiler arası sorunların çözümünde başkalarına yardımcı olmaya gayret gösterir. Başkaları ile ilişkilerini yönetebilmektedir. Grup etkinliklerine katılıp, grup etkinliklerinin kurallarına uyabilmektedir. Gerekli durumlarda kararlılık gösterebilmektedir. Sorumluluk alıp yerine getirebilmektedir. Duygularının farkındadır, nedenlerini ve sonuçlarını açıklayabilmektedir. Kendini tanıyabilen, duygusal ve sosyal özellikleri gelişmiş bir öğrencidir.
Kendisinin ve başkalarının haklarını açıklar. Adil olan ve olmayan durumları ayırt eder.
Haksızlığa uğradığında yapabileceklerini söyler. Sınıf içinde yapılan tüm etkinliklere kendi isteği ile katılan, etkinlikler içinde aktif bir öğrencidir. Kendi ülkesinin kültürüne ait özellikleri tanıtır.
Farklı kültürel özelliklere ve uygulamalara dair sorular sorar. Farklı ülkelere özgü kültürel özellikleri söyler. Duygusal bakımdan zorlayıcı durumlarda yapıcı davranmaya özen gösterir.
Atatürk’ün ülkemize kazandırdığı çağdaş ve demokratik yaşam anlayışını takdir eder. Sürdürülebilir yaşam için gerekli olan varlıkları korumayı alışkanlık hâline getirir. Canlılara saygı gösterir. Farklı ortamlardaki kuralların belirlenmesine katkıda bulunur. Gerektiğinde kuralların değişebileceğini söyler. Kişiler arası sorunların çözümünde başkalarına yardımcı olmaya gayret
gösterir.
Farklılıklara saygı duyar. Empatik beceriler gösterir. Başkalarının bakış açılarını ve duygularını fark eder. Kendi isteği ile arkadaşlarının kurmuş olduğu oyun gruplarına dahil olabiliyor. Sınıf içinde yapılan tüm etkinliklere kendi isteği ile katılan, etkinlikler içinde aktif bir öğrencidir. Bu da öğrenmesinin en üst seviyede olmasına yardımcı oluyor. Arkadaşlarını seven ve arkadaşları tarafından sevilen bir öğrencidir. Tüm bu özellikler dikkate alındığında kendisine güvenen, verimli çalışabilecek bir öğrenci olduğu gözlemleniyor.